ΟΙ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ

2014-10-18 18:57

 

"ΟΙ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ" 

του Dr. Αμιν Εζελντιν 

 

"Egyptian Civilisations, by Dr. Amin A. Ezeldin"

الحضارات المصرية , بقلم د. أمين أحمد عزالدين 

 

Οι Αιγυπτιακοί Πολιτισμοί αποτελούνται από 3 πολιτισμούς:

 

α. Ο Φαραωνικός

β. Ο Χριστιανικός

γ. Ο Ισλαμικός 

 

Ο Αρχαίος Αιγυπτιακός (Φαραωνικός) Πολιτισμός

 

Ο Αιγυπτιακός Πολιτισμός διαφέρει από τους άλλους πολιτισμούς κατά τα δύο ακόλουθα σημεία:

1. Στοιχείο του χρόνου

2. Στοιχείο της συνέχειας

Και ως προς τα δύο αυτά στοιχεία η Αίγυπτος υπήρξε στην πρώτη θέση της ιστορίας των άλλων αρχαίων πολιτισμών.

Εκεί εμφανίστηκε ο πρώτος βαθύς ηθικός προβληματισμός και επιπλέον η μελέτη των μυστικών του θανάτου και της αναστάσεως (μύθος του Όσιρις) προ της εμφανίσεως των άλλων αρχαίων πολιτισμών.

Στην Αίγυπτο κυβέρνησαν τριάντα Δυναστείες.

 

 

Πηγές του αρχαίου Αιγυπτιακού Πολιτισμού

 

 Οι Πάπυροι , όλες οι επιγραφές και τα ιερογλυφικά στους ναούς και τις μούμιες, καθώς και τα αγάλματα και τα κτερίσματα, ο Πίνακας των Βασιλέων της Αιγύπτου, που καταρτίστηκε από τον ειδωλολάτρη ιερέα Μανέθωνα, και η ιστορία όλων των δυναστειών, η μαρτυρία άλλων αρχαίων εθνών,  η Παλαιά και η Καινή διαθήκη (ιδίως η Παλαιά), η Σύγχρονη Αρχαιολογία και η επιστήμη της Ανθρωπολογίας,

 

Η αρχαία Αιγυπτιακή Ιστορία αποτελείται από :

 

1.     Το Παλαιό Βασίλειο

2.     Το Μέσο Βασίλειο

3.     Τη Σαϊτική εποχή

 

Το Σύστημα Διακυβέρνησης στην Αρχαία Αίγυπτο

 

Το σύστημα διακυβέρνησης στην Αρχαία Αίγυπτο ήταν  η Θεοκρατική Μοναρχία. Ο Φαραώ δεν θεωρείται εκπρόσωπος του Θεού στη γη, αλλά ο ίδιος ο Θεός, ικανός να επηρεάζει τους ανθρώπους και τη φύση. Είναι αθάνατος και αποκαλείται ο Αγαθός Θεός. Επίσης ο Φαραώ είναι φίλος του Δικαίου και κυβερνήτης της Άνω και Κάτω Αιγύπτου. Αποτελεί σύμβολο της ασφάλειας και της ενότητας. Υπό τον Φαραώ υπάρχαν: η τάξη των ιερέων, οι κρατικοί αξιωματούχοι και υπάλληλοι του κράτους. Από την πολιτική πλευρά η Αίγυπτος ήταν κράτος ασφαλές και το σύστημα της ήταν πάντα αμυντικό.

 

Στον τομέα της Τέχνης

 

Σκοπός των Αρχαίων Αιγυπτίων ήταν η έρευνα για το άφθαρτο, με απώτερο στόχο να εξασφαλίσουν την αιώνια ζωή. Επιπλέον ενδιαφέρονταν για την Αρχιτεκτονική, τη Ζωγραφική, τη Γλυπτική, τη Χρυσοχοΐα και την  Επιπλοποιία.

 

Σπουδαία ιστορικά μνημεία του Φαραωνικού Πολιτισμού είναι τα εξής:

 

1.     Οι τρεις πυραμίδες της Γκίζας: 

α) Η Μεγάλη Πυραμίδα - Πυραμίδα του Χέοπα (2625 π.Χ.) 

β) Η Μεσαία Πυραμίδα - Πυραμίδα του Χεφρέν 

γ) Η Μικρή Πυραμίδα- Πυραμίδα του Μυκερινού

Υπάρχει και η παλαιότερη Πυραμίδα των Φαραώ: η Πυραμίδα του Ζόσερ - η Κλιμακωτή - που λέγεται Πυραμίδα Εμχοτέπ στην περιοχή της Σακκάρρα. (2700 π.Χ.)

2.     Η Σφίγγα, που έχει σώμα λιονταριού και πρόσωπο ανθρώπου, βρίσκεται κοντά στην Μεγάλη Πυραμίδα και η κατασκευή της τελείωσε από τον Χεφρέν.

3.     Οι οβελίσκοι

4.     Οι ναοί του Καρνάκ στο Λούξορ

5.     Ο ναός του Αμπού Σίμπελ - η κοιλάδα των Βασιλέων, όπου βρίσκονται τάφοι των βασιλέων καθώς  και ο τάφος του Τουταγχαμών

6.     Ο ναός της Μέμφιδος . Στην  περιοχή της Σακκάρα υπάρχουν τάφοι όλων των εποχών και επίσης τάφοι ζώων.

 

Στον τομέα της Επιστήμης

 

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν πρακτικές μεθόδους στον τομέα της Γεωργίας και της Βιομηχανίας, για αυτό η Αίγυπτος παρήγαγε σιτάρι, κριθάρι, υφάσματα και γυαλί. Προόδευσαν και στον τομέα των Μαθηματικών και της Αστρονομίας όπως και στη Γεωμετρία. Εκεί σπούδασε ο περίφημος Έλληνας επιστήμονας Πυθαγόρας κατά τον 7^ο αιώνα π.Χ.

Τέλος επιστρέφουμε στα λόγια του Έλληνα φιλόσοφου Ηρόδοτου:

 

«Η Αίγυπτος είναι δώρο του Νείλου»

 

 

 

الحضاره المسيحيه ( القبطيه )

Ο Χριστιανικός Κοπτικός Πολιτισμός

 

Το 1\3 της ανθρωπότητας περίπου αποκαλείται Δυτικός κόσμος, ενώ στην πραγματικότητα είναι ο χριστιανικός πολιτισμός.

Η χριστιανική εποχή άρχισε όταν γεννήθηκε ο Μεσσίας (Αΐσα - Ιησούς) στην Παλαιστίνη και αυτή η γέννηση αποτελεί την αρχή του δυτικού ημερολογίου. 

Ο Μεσσίας κατέβηκε στη γη για να διδάξει στους ανθρώπους την αγάπη και την ισότητα. Έπειτα άφησε συνεχιστές αυτής της διδασκαλίας τους Αποστόλους, οι οποίοι την παρέδωσαν στην ανθρωπότητα.

Οι Απόστολοι ήταν Δώδεκα και τέσσερις από αυτούς έγραψαν τα έργα και την ζωή του Μεσσία σε Ευαγγέλια (Απόστολος Μάρκος, Απόστολος Λουκάς, Απόστολος Ματθαίος, Απόστολος Ιωάννης ). Τα δε Ευαγγέλια είναι μέρος της Καινής Διαθήκης.

Μετά τους Αποστόλους εμφανίστηκαν οι πρώτοι Πατέρες της Εκκλησίας, με μεγαλύτερο όλων τον Απόστολο  Παύλο, ο οποίος έβαλε τα θεμέλια της χριστιανικής θεολογίας και του θρησκευτικού δόγματος. Για αυτό το λόγο  έγιναν θρησκευτικές συναθροίσεις (Σύνοδοι) με μεγαλύτερες στη Νίκαια και στη Χαλκηδόνα.

Όμως οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν περιορίστηκαν μόνο στη Θεολογία, αλλά έδωσαν απαντήσεις και εκπόνησαν  μελέτες γύρω από την Αστρονομία, τη Φυσική, τη Χημεία, τα Μαθηματικά.

Όλα αυτά τα διδάγματα παραδόθηκαν στον άνθρωπο μέσω συγγραμμάτων που φώτισαν την ανθρωπότητα .

 

 

 

 

Ο Χριστιανικός Πολιτισμός Στην Αίγυπτο - Οι Κόπτες

 

Ο χριστιανικός πολιτισμός στην Αίγυπτο αποκαλείται κοπτικός πολιτισμός και η Αίγυπτος υπήρξε η πρώτη στέγη της χριστιανικής θρησκείας μετά την Ιερουσαλήμ για τους εξής λόγους: Η κάθοδος της Παρθένου Μαρίας μαζί με τον Υιό της, τον Μεσσία, (η Ειρήνη μαζί τους), στη γη της Αιγύπτου μέσω της ερήμου του Σινά. Η Αλεξάνδρεια ήταν εκείνη την εποχή το κέντρο του αρχαίου πολιτισμού και για αυτό υπήρξε το κέντρο διδασκαλίας των Αποστόλων (πέρασμα Πέτρου και Μάρκου). Ειδικά ο Απόστολος Μάρκος υπήρξε επικεφαλής των Χριστιανών στην Αίγυπτο. Αργότερα, στην εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, έγινε ο μεγάλος διωγμός των Χριστιανών. Για πρώτη φορά εμφανίστηκε στην Αίγυπτο ο μοναχισμός ( Μέγας Αντώνιος). Ο ρόλος των πρώτων μεγάλων πατέρων. ( Κλήμης ο Αλεξανδρινός - Αθανάσιος ο Μέγας ). Ο κοπτικός πολιτισμός εμφανίστηκε στην Αίγυπτο με δυναμισμό, μέχρι την είσοδο των Αράβων. Ο αριθμός των Κοπτών στην Αίγυπτο έφτασε περίπου τα 7.000.000 με επικεφαλής τον Μακαριότατο Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Μαρκιανής Πρωτοσυγκελίας Σενούντα Γ’. Υπάρχει στην Αίγυπτο ο Μακαριότατος Πάπας και Πατριάρχης των Ορθόδοξων  Ρωμιών της Αλεξανδρείας, ο Θεόδωρος Β’. Τέλος βρίσκεται στην Αίγυπτο το σκήνωμα του Αγίου Μάρκου.   

 

 

ΟΙ ΚΟΠΤΕΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

 

 Σήμερα υπάρχουν στην Αίγυπτο περίπου 7.000.000 Κόπτες.

 Ο προκαθήμενος της Κοπτικής Εκκλησίας είναι ο Μακαριότατος Πάπας και πατριάρχης .

Η Ιερά Σύνοδος της εκκλησίας αποτελείται από 70 μητροπόλεις στην Αίγυπτο και 4 εκτός Αιγύπτου (μια στα Ιεροσόλυμα, δύο στο Σουδάν και μια στην Αγγλία). Για τους Κόπτες της διασποράς που ζουν στην Δυτική Ευρώπη, στην Αμερική και  την Αυστραλία η Κοπτική Εκκλησία ίδρυσε μεγάλες εκκλησίες και δυο μοναστήρια κοπτικής αρχιτεκτονικής, ένα στην  Γερμανία και ένα στην Αμερική.

Στην Αίγυπτο μέχρι το 450 μ.Χ. υπήρχε μια χριστιανική εκκλησία που ιδρύθηκε από τον Άγιο και Απόστολο Μάρκο (62μ.Χ.)

 

 

 

 

Ο Αραβικός Ισλαμικός Πολιτισμός

 

الحضاره العربيه الأسلاميه

               

Το Ισλάμ ως θρησκεία έθεσε τις βάσεις για την κατανόηση του πολιτισμού σε μια μεγάλη αυτοκρατορία και ρύθμισε από την αρχή το σκοπό του (κοινωνικό - νομικό - οικονομικό και πολιτιστικό) μέσω του Κορανίου.

 

Το Κοράνιο

 

Το Κοράνιο είναι το πρώτο ιερό βιβλίο που γράφτηκε στην αραβική γλώσσα και η λέξη «Κοράνιο» πήγασε από την πρώτη θεϊκή εμφάνιση («Διάβασε»), όταν εμφανίστηκε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στον προφήτη Μωάμεθ, στην σπηλιά Χεράα έξω από την Μέκκα.

(Ο προφήτης Μωάμεθ γεννήθηκε στην Μέκκα το 57 μ.Χ.)

 

Το Κοράνιο περιέχει αποφάσεις και θεϊκούς νόμους και επιπλέον την ιστορία των απεσταλμένων και των προφητών από τη εποχή του Νώε έως τον Χριστό. Απευθυνόμενο στην ανθρωπότητα δείχνει ανοχή στους Ιουδαίους και Χριστιανούς διότι είναι αφοσιωμένοι στις διδαχές της Βίβλου. Ο Θείος Λόγος είναι ένας σε όλα τα βιβλία - στην Παλαιά και Καινή διαθήκη και στο Κοράνιο - και όλα μαζί απευθύνονται στην ανθρωπότητα. Το Κοράνιο δίνει ερέθισμα στο Μουσουλμάνο για την σωστή κατανόηση της έννοιας του Ισλάμ.

 

Το Κοράνιο είναι η θεϊκή έκφραση για τον άνθρωπο. Θεωρείται ως ο τρόπος μορφώσεως και προβληματισμού για το Μουσουλμάνο, που σκέπτεται και ερευνά τις θεϊκές υπάρξεις, ρυθμίζοντας τον τρόπο λατρείας του Θεού. Επιπλέον υπάρχουν οι Χαντήθ (τα λόγια και οι πράξεις του προφήτη Μωάμεθ) κι οι Ουλεμά (δίνουν τις λύσεις και διευκρινίζουν όλα τα εκκρεμή θέματα).

 

 

 

Γεωγραφική Θέση

Η τότε θέση της Αραβίας βρισκόταν μεταξύ των εξής κρατών:

1.     Δυτικά συνόρευε με το σημερινό βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας

2.     Ανατολικά με το σημερινό κράτος της Υεμένης

3.     Νοτιοανατολικά με τα σημερινά Αραβικά Εμιράτα

 

 

Προϊσλαμική εποχή

Υπήρχαν διάφορα κρατίδια στις χώρες των Αράβων και οι ίδιοι δεν ήταν ενωμένοι. Πίστευαν  σε εκατοντάδες θεούς και δεν είχαν Αγία Γραφή στην αραβική γλώσσα. Τα αγιογραφικά κείμενα ήταν γραμμένα στη συριακή γλώσσα, την οποία κατείχαν και οι Ιουδαίοι και οι Χριστιανοί.

 

Έννοια και ερμηνεία της λέξεως Ισλάμ

Η λέξη Ισλάμ σημαίνει πίστη σε έναν Θεό .Μουσουλμάνος λέγεται αυτός που πιστεύει σε έναν Θεό παντοδύναμο και στα Βιβλία του (η Παλαιά Διαθήκη, το Ευαγγέλιο και  το Κοράνιο) και στους Νόμους του Μωυσή, του Χριστού και του Μωάμεθ χωρίς να υπάρχει διαφορά μεταξύ κανενός τους.

 

 

Ο Ιδρυτής της Θρησκείας

Η Ισλαμική θρησκεία ιδρύθηκε από τον προφήτη Μωάμεθ και αυτός δεν είναι μόνο προφήτης αλλά και ηγέτης, αρχηγός και ενωτής για τους Άραβες. Αργότερα ιδρύθηκε η Ισλαμική Αυτοκρατορία πάνω σε θεμέλια και διδάγματα (πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά) του Προφήτη Μωάμεθ.

Έτσι οι Άραβες, μέσα σε λίγα χρόνια από τον θάνατο του Μωάμεθ κατέκτησαν την περσική αυτοκρατορία και εξασθένισαν σοβαρά το Βυζάντιο αποσπώντας τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Οι Μουσουλμάνοι ίδρυσαν μια τεράστια αυτοκρατορία από τον Ινδικό Ωκεανό ως την Ισπανία.

Το ισλαμικό ημερολόγιο  αρχίζει από το 622μ.Χ. ( έτος της Εγίρα ), όταν ο Προφήτης Μωάμεθ εγκατέλειψε την Μέκκα με τους πιστούς του και πήγε στην Μεδίνα .

 Όμως εμφανίστηκε μια λανθασμένη  ερμηνεία για τη θρησκεία του Ισλάμ στην Ευρώπη και ειδικά στην Ελλάδα, όπως ο όρος Μωαμεθανοί, που συνδέεται άμεσα  με την έννοια Χριστιανοί, ενώ στην πραγματικότητα η θρησκεία ονομάζεται Ισλάμ και αυτοί που το ακολουθούν ονομάζονται Μουσουλμάνοι. Οι Μουσουλμάνοι δεν πιστεύουν στο Μωάμεθ ως Θεό αλλά ως άνθρωπο και προφήτη και απεσταλμένο του Θεού. Πιστεύουν δηλαδή  σε έναν και μοναδικό Θεό

 

 

Ισλαμική Κουλτούρα

Σε αυτόν το τομέα οι Άραβες διακρίθηκαν με τη μετάφραση πολλών επιστημονικών έργων και κυρίως της Ιατρικής, των Μαθηματικών και της Φυσικής και ενδιαφέρθηκαν για τον αρχαίο ελληνικό θησαυρό . Και έτσι μπόρεσαν να διαδώσουν τα αρχαία ελληνικά

συγγράμματα με μεταφράσεις τους στα αραβικά και λατινικά μαζί με σχόλια και να τα καταστήσουν γνωστά στην Ευρώπη.  Αυτό υπήρξε το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Αναγέννησης. Επίσης εμφανίστηκαν μεγάλες ιατρικές σχολές όπως το νοσοκομείο της Δαμασκού καθώς και τα πρώτα Πανεπιστήμια του κόσμου στο Κάιρο  ( το Αλάζχαρ ) και στην Κόρδοβα.

Τέλος οι Άραβες θεμελίωσαν την Άλγεβρα , την Αστρονομία , την Γεωμετρία , τη Χαρτογραφία και τη Χημεία  και έκτισαν πολλές και μεγάλες βιβλιοθήκες.

 

Ισλαμική Αρχιτεκτονική Τέχνη

Η ισλαμική αρχιτεκτονική τέχνη προόδευσε στηριζόμενη κυρίως σε βυζαντινά αρχιτεκτονικά στοιχεία.

Σπουδαία μνημεία ισλαμικής αρχιτεκτονικής είναι τα εξής:

1.     Το τζαμί του Ομάρ στην Ιερουσαλήμ

2.     Το τζαμί (Πανεπιστήμιο) της Κόρδοβας

3.     Το Μαυσωλείο (Ανάκτορο) του Τάζ Μαχάλ στην Ινδία

4.     Το τζαμί του Μπάαντ Σαχ στη Λαχώρη του Πακιστάν

5.     Το τζαμί ( Πανεπιστήμιο ) του Αλάζχαρ στο Κάιρο 

 

 

 

H Σύγχρονη Αίγυπτος

 

مصر الحديثه

 

 

1. Γεωγραφική θέση

Το επίσημο όνομα του κράτους της Αιγύπτου είναι «Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου» και θεωρείται η Αίγυπτος από τις πλέον σημαντικές χώρες στη Βόρεια Αφρική. Το κύριο και σημαντικό τμήμα της βρίσκεται στην Αφρική και ιδιαίτερα ανάμεσα στη Μεσόγειο και την Ερυθρά θάλασσα, οι οποίες ενώνονται με τη διώρυγα του Σουέζ, που χαρακτηρίζεται το πλέον σημαντικό υδάτινο πέρασμα στον κόσμο. Επίσης έχει και τη χερσόνησο του Σινά.

Το 90% της επιφάνειας της Αιγύπτου είναι έρημος και ο πληθυσμός της ζει περίπου στο 7% της συνολικής επιφάνειας .

 

 

2. Σύστημα διακυβέρνησης

Το αιγυπτιακό πολίτευμα είναι δημοκρατικό και το όνομα του προέδρου είναι ο κ. Abdel Fattah Al Sisi. Υπάρχει επίσης η Αιγυπτιακή Βουλή που διαδραματίζει σημαντικό  ρόλο στη διακυβέρνηση της χώρας

 

 

3. Θρησκεία

 Επίσημη θρησκεία του κράτους είναι το Ισλάμ και ο πληθυσμός της Αιγύπτου είναι γύρω στα 70.000.000 Αιγυπτίων, οι οποίοι αυξάνονται 1.000.000 κάθε 9 μήνες. Μεταξύ αυτού του πληθυσμού υπάρχουν περίπου  000.10.000 Χριστιανοί.

 

 

4. Κάιρο

Πρωτεύουσα του κράτους είναι το Κάιρο, που σημαίνει

«η Νικήτρια» και βρίσκεται στις όχθες του Νείλου. Είναι η μεγαλύτερη πρωτεύουσα στην Αφρική και επίσης θεωρείται η πέμπτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πρωτεύουσα στον κόσμο.

Ο πληθυσμός του είναι γύρω στα 17.000.000 το πρωί και τα 15.000.000 το βράδυ. Στο Κάιρο υπάρχει το αραβικό τμήμα και δίπλα σε αυτό το  άλλο τμήμα με τα σύγχρονα κτίρια, τις μεγάλες πλατείες και τις λεωφόρους.

Εκτός αυτών στο Κάιρο βρίσκονται ιστορικά κτίρια και μουσεία.

Είναι ένα παγκόσμιο εμπορικό κέντρο με έντονη εμπορική, τραπεζική και βιομηχανική δραστηριότητα .

 

 

 

5. Αλεξάνδρεια

 

Η Αλεξάνδρεια είναι η δεύτερη πόλη στην Αίγυπτο, έχει περίπου 5.000.000 πολίτες, βρίσκεται στα παράλια της Μεσογείου και ονομάστηκε Αλεξάνδρεια λόγω του ονόματος του Μέγα Αλεξάνδρου. Είναι μεγάλο εμπορικό λιμάνι και διαθέτει αρχαίο ρωμαϊκό θέατρο. Εκεί υπάρχει και η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας η οποία έχει μεταφράσεις όλων των αρχαίων ελληνικών λογοτεχνικών και επιστημονικών θησαυρών όπως έργα του Αριστοτέλη («Πολιτικά»), του Πλάτωνα και του Πλωτίνου, αλλά και συγγράμματα μεγάλης ιστορικής σημασίας. Επίσης υπάρχει στην Αλεξάνδρεια το ελληνικό Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και ο θρόνος του Αγίου Μάρκου.

Τέλος στην Αίγυπτο βρίσκονται άλλες σημαντικές πόλεις όπως η Μάρσα Ματρούχ, η Δαμιέτη, το Πόρτ Σάιντ, η Μαχαλά Αλκόμπρα, η Ισμαηλία, το Σουέζ, το Μπάνι Σουέφ, η Ασιούτ, η Σοχάγκ και το Ασούαν.

 

 

6. Η Γεωργία

 Ο σπουδαίος Νείλος που διασχίζει την Αίγυπτο, είναι ο μεγαλύτερος ποταμός στον κόσμο. Πλημμυρίζει κάθε χρόνο και σκεπάζει την αιγυπτιακή γη με λάσπη και την καθιστά πολύ γόνιμη.  Εκεί έκτισε η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση φράγματα όπως το Υψηλό Φράγμα κι το φράγμα του Ασουάν και πολλές διώρυγες άρδευσης. Πίσω από το ψηλό φράγμα βρίσκεται μια μεγάλη τεχνητή λίμνη που ονομάζεται λίμνη Νάσερ.

Ο σπουδαίος ποταμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να μετατραπεί η Αίγυπτος σε χώρα αγροτική. Η κτηνοτροφία είναι περιορισμένη σε αντίθεση με την ορνιθοτροφία που συντελεί στην ανάπτυξη της αιγυπτιακής οικονομίας .

 

7. Τουρισμός

Ο τουρισμός αποτελεί για την Αίγυπτο μεγάλη βιομηχανία και δίνει στην χώρα μεγάλο εθνικό εισόδημα .

 

8. Η βιομηχανία

Υπάρχει μεγάλη πρόοδος στο βιομηχανικό τομέα και κυρίως στον τομέα των διυλιστηρίων πετρελαίου.

Σήμερα η Αίγυπτος είναι ανεπτυγμένη βιομηχανικά και τεχνολογικά από άποψη ειδικευμένων εργατικών χεριών.  Ανάπτυξη παρουσιάζει και στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού.